در روز سی ام بهمن ماه سال 1355 هجری شمسی، در صفحه شهرستانهای روزنامه اطلاعات، عکسی از مراسم پیشاهنگی در
شهرضا چاپ شد. در این عکس مربیان پیشاهنگی، زنانی چادری بودند که در حال ادای سلام پیشاهنگی بودند.
محمدرضا پهلوی با دیدن این تصویر، برافروخته شد. او که همواره در نشریات و مجلات گوناگون دستوری عصر خود، شاهد ترویج بی بند و باری با نوشتن داستانهای مبتذل و چاپ تصاویر آن چنانی بوده است، گویی با دیدن چادر، زحمات کشف حجاب رضاخانی و تلاشهای گسترده کابینه بهایی خود را، بر باد رفته می بیند.
در این زمان، شاه نصرت ا... معینیان، رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی را فراخواند و دستور پیگیری داد.
معینیان، دستور را به صورت تلفنی به دکتر حسین بنایی رئیس سازمان پیشاهنگی و منوچهر گنجی وزیر آموزش و پرورش ابلاغ کرد. حاصل این پیگیری اسنادی است که به شرح زیر در معرض دید شما، قرار می گیرد.
بجاست که خوانندگان محترم به دستخط محمدرضا پهلوی در ذیل اسناد شماره 2 و 3 مبنی بر:
«باید مسؤولین حتماً تنبیه شوند» و «فرماندار هم معزول شود» توجه کافی داشته باشند.
متن این اسناد، چنین است:
سند اول:
شماره: 2156 تاریخ: /12/7 [ 55 ] 35
جناب آقای محسن
مدیریت کل آموزش و پرورش استان اصفهان
احتراماً طبق دستور آن جناب روز چهارشنبه 35/12/4 به شهرستان شهرضا عزیمت و در مورد عکسی که در روزنامه اطلاعات مورخ 30 بهمن چاپ شده بود تحقیق و بررسی و نتیجه به شرح زیر به استحضار عالی می رسد.
1 - اصولاً در شهرستان شهرضا عموم بانوان در مجامع عمومی و خیابانها با چادر شرکت می نمایند؛ حتی در روز مذکور که اینجانب در شهرضا بودم شورای زنان شهرضا نیز با حضور خانم صانعی دبیر شورای زنان اصفهان در محل شورا تشکیل شده بود و با توجه به اینکه غیر از آقای فرماندار مرد دیگری در شورا نبود مع الوصف کلیه شرکت کنندگان با چادر در جلسه شرکت داشتند. بدیهی است اولیای امور در رفع این نقیصه تلاش فراوان می نمایند ولی ثمربخش نیست.
2 - در روز مراسم تحلیف مربیان پیشاهنگی شهرستان مذکور که با حضور آقای فرماندار و اعضای شورای پیشاهنگی و تعدادی از مدعوین و رؤسای مدارس تشکیل شده بود، طبیعی است که بانوان شرکت کننده نیز عموماً با چادر شرکت داشته اند. عکس شماره یک جهت استحضار تقدیم می گردد.
3 - عکسی که در اطلاعات چاپ شده بود در مراسم رسمی تحلیف نبوده و مربیان پیشاهنگی زن شهرضا در آن روز با لباس پیشاهنگی بوده اند و عکسی نیز با اعضای شورای پیشاهنگی آن شهرستان برداشته اند. عکس شماره 2 تقدیم می گردد.
4 - در جلسه شورای پیشاهنگی شهرستان شهرضا که در تاریخ 35/12/3 به همین منظور تشکیل شده، مراتب اعتراض مسؤول پیشاهنگی و مربیان زن شهرضا از چاپ این عکس مطرح و آقای سیاره راهنمای پیشاهنگی شهرضا مشغول رسیدگی و پیگیری گردیده است و موضوع در بند 6 صورت جلسه قید گردیده که رونوشت صورت جلسه مذکور به همراه ایفاد می گردد.
5 - عکاس و خبرنگار روزنامه اطلاعات توسط جناب آقای فرماندار احضار و از او توضیح خواسته شد که علت ارسال این خبر چه بوده است.
در مورد خبر اظهار داشت خبری که توسط نمایندگی به روزنامه داده شده در تهران تحریف شده و فتوکپی خبر ارسالی به همراه ارسال می شود. درباره عکس نیز گفت نظر به اینکه یک قطعه عکس از یکی از کانونهای حزبی به همین طریق به روزنامه فرستاده بودم آن را چاپ نمودند و مورد تشویق قرار گرفتم. لذا، تصور می کردم ارسال این عکس اشکالی ندارد. ضمناً رونوشت خبری که توسط سازمان پیشاهنگی شهرضا به روزنامه داده شده است به همراه تقدیم می شود.
6 - اعتراض شورای پیشاهنگی نسبت به درج خبر و عکس طی نامه شماره 527 - 35/12/4 با دو قطعه عکس توسط جناب آقای فرماندار به روزنامه اطلاعات فرستاده شد که خبر مذکور را تصحیح نمایند. رونوشت اعتراض نامه همراه است.
7 - آقای صدرزاده رئیس آموزش و پرورش شهرضا روز مراسم تحلیف در مأموریت مشهد بوده اند و در شهرضا حضور نداشته اند.
8 - ضمناً عکسهای شماره 3 و 4 و 5 و 6 و 7 از فعالیتهای این... به همراه تقدیم می گردد.
با تقدیم احترامات- شکرا... ورزنده
رئیس سازمان ملی پیشاهنگی استان اصفهان
(رونوشت برابر اصل است)
رئیس دبیرخانه سازمان- امانی
سند دوم:
شماره: /406 م تاریخ: 2535/12/5
جناب آقای معینیان ریاست محترم دفتر مخصوص شاهنشاه آریامهر
در تعقیب مذاکره تلفنی جهت بررسی و پیگیری موضوع چاپ عکس نامزدان مربی پیشاهنگی با چادر اقدامات زیرین صورت گرفت:
1 - با آقای مدیرکل آموزش و پرورش استان اصفهان تلفنی مذاکره شد و از ایشان خواسته شد که موضوع را شخصاً تعقیب و چگونگی آن را گزارش دهند.
2 - از رئیس پیشاهنگی استان نیز خواسته شد که به شهرضا مسافرت کرده و بدواً از جریان امر به خوبی مطلع و ماوقع را گزارش دهند.
3 - شرحی به استان نوشته شد که مسؤولین امر پیشاهنگی در شهرضا از فرماندار که ریاست شورای پیشاهنگی شهرستان را عهده دار است و رئیس آموزش و پرورش که نایب رئیس شورای پیشاهنگی شهرستان شهرضا و اعضای شورا- آقای سیاره رئیس پیشاهنگی مورد بازخواست قرار گیرند و هر کسی که در این امر مقصر واقعی تشخیص داده شد تنبیه گردد.
4 - از عکاس و مخبر روزنامه نیز توضیح خواسته شده است که چرا این گونه عکسها را برداشته و گزارش نموده.
5 - شرحی به کلیه سازمانهای پیشاهنگی کشور نوشته شد که مسؤولین پیشاهنگی وقتی ملبس به لباس مقدس پیشاهنگی هستند بایستی کاملاً ساده، بی آلایش و بدون هیچ گونه پوشش دیگری در مجامع ظاهر شوند و سعی می شود که از هر جهت نمونه خوبی از برای سایرین باشند. در خاتمه لازم است، ذهن جنابعالی را متوجه نکات زیرین بنماید:به قرار اطلاع تشکیل کلاس مربیان دختران در شهرضا در این سنوات اخیر به علت تعصب مذهبی زیاد تا به حال میسر نمی شده است و این اولین دفعه ای است که به صورت دسته جمعی توانسته اند این عده را جذب کلاس پیشاهنگی نمایند و شاید هم عوامل اجرایی انجام این کار را برای خود موفقیتی محسوب کرده اند و از این رو هم بود که با وجودی که فرماندار و ریاست آموزش و پرورش و عده ای از اهالی شهر در این جلسه بوده اند از برداشتن عکس جلوگیری ننموده اند ولی اینجانب اطمینان دارم که طولی نخواهد کشید که این خانمها لباس پیشاهنگی را خواهند پوشید و در مجامع و مجالس با لباس پیشاهنگی ظاهر خواهند شد.ضمناً هیچ کدام از خانمها خودشان در مورد ملبس شدن به لباس پیشاهنگی و سر برهنه وارد شدن در مجالس اعتراضی ندارند و این مردهای آنها هستند که در این مورد مقید و سختگیر می باشند و مردسالاری را فقط به این طریق در خانواده خودشان می توانند اعمال کنند.
متعاقباً نیز گزارش داده خواهد شد.
ارادتمند حسین بنایی
[دستخط شاه [ باید مسؤولین حتماً تنبیه شوند.
اوامر مطاع، کسب... دستورات لازم داده شد...
سند سوم:
شماره: /37763 دو تاریخ: 2535/12/21
سرور گرامی جناب آقای نصرت ا... معینیان
ریاست دفتر مخصوص شاهنشاهی
احتراماً در خصوص عکسی که از مراسم تحلیف پیشاهنگی در شهرستان شهرضا در جراید درج شده، ضمن اجرای دقیق اوامر مطاع مبارک ذات همایونی لزوماً به استحضار می رساند.
به منظور توسعه مکتب پیشاهنگی و تأمین مربی مورد نیاز از تاریخ شانزدهم تا پایان روز بیست و یکم بهمن ماه جاری کلاس کارآموزی با تصویب شورای پیشاهنگی در شهرستان شهرضا برگزار و مراسم تحلیف در پایان کلاس (روز 21 بهمن ماه) انجام می شود.
با اینکه در روز مزبور رئیس اداره آموزش و پرورش به منظور شرکت در جلسات ماهانه رؤسای آموزش و پرورش استان، در اصفهان بوده است، معذلک از سمت خویش برکنار و آقای عباس سیاره مسؤول پیشاهنگی شهرستان نیز از کار کنار گذاشته شد.
ضمناً با بررسیهایی که به عمل آمده مراسم مزبور با نظارت آقای فرماندار که سمت رئیس شورای پیشاهنگی شهرستان را نیز دارند برگزار گردیده است.
تمنی دارد مراتب را به شرف عرض پیشگاه مبارک شاهانه برسانند و اوامر مطاع همایونی را امر به ابلاغ فرمایند.
ارادتمند منوچهر گنجی
وزیر آموزش و پرورش
[دستخط شاه [ فرماندار هم معزول شود.
دفتر ویژه اطلاعات
اوامر مطاع ملوکانه به وزارت کشور ابلاغ شود.
سند چهارم:
شماره: 23412 - الف تاریخ: 35/12/26
جناب آقای نصرت ا... معینیان ریاست محترم دفتر مخصوص شاهنشاه آریامهر به ضمیمه رونوشت گزارشی که رئیس پیشاهنگی استان اصفهان پس از رسیدگی کامل به وضع مراسم تحلیف مربیان پیشاهنگی دختران شهرضا داده است، حضورتان تقدیم می دارد تا به عرض مبارک شاهنشاه آریامهر برسانید.
ضمناً لازم است به عرض مبارکشان برسد که در گذشته سازمان پیشاهنگی هر فردی را با هر وضعی که آموزش و پرورش و یا وزارتخانه دیگری به ما معرفی می نمود، در دوره های آموزشی متناسب با مرحله مربوط خودش می پذیرفت ولی کم کم در مراسم و در رژه ها و اردوها برای آنها محدودیت هایی قائل می شدیم که می فهمیدند که نمی توانند در پیشاهنگی فعالیت داشته باشند. مگر اینکه از مقررات و دستورات پیشاهنگی پیروی کنند و اگر در شروع کار می خواستیم مقررات سخت خودمان را اعمال کنیم عده بسیار محدودی جذب فعالیتهای ما می شدند ولی اگر دستور می فرمایند که ما با شرایط سخت تری از شروع کار با آنها مواجه شویم اطاعت امر خواهد شد. ضمناً عکسهای دیگری که در همان مراسم برداشته شده است به عرض جنابعالی می رسد.
رئیس سازمان و معاون وزارت آموزش و پرورش
حسین بنائی
سند پنجم:
شماره: 1 - /140 م تاریخ: 2536/1/15
جناب آقای امیرقاسم معینی وزیر کشور
موضوع: عزل فرماندار شهرستان شهرضا
حسب الامر مطاع مبارک ملوکانه فتوکپی شماره 37763 رد و مورخ 2535/12/21 وزارت آموزش و پرورش به پیوست ارسال می شود.
اوامر مطاع مبارک ملوکانه به این شرح شرف صدور یافت:
«فرماندار معزول شود»
رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی
رونوشت برای اطلاع جناب آقای منوچهر گنجی وزیر آموزش و پرورش ارسال می شود.
رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی
به نقل از:
اتفاقات تاریخی به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی، صص 403 - 394
برچسب ها : شهرضا برچسب ها : حجاب